Cách Phòng Trừ Bệnh Vàng Lá Thối Rễ Trên Cây Sầu Riêng Hiệu Quả Nhất

Cách Phòng Trừ Bệnh Vàng Lá Thối Rễ Trên Cây Sầu Riêng Hiệu Quả Nhất

Mở đầu: Bệnh vàng lá thối rễ – “sát thủ thầm lặng” trong vườn sầu riêng

Bệnh vàng lá, thối rễ là một trong những bệnh phổ biến và nghiêm trọng nhất trên cây sầu riêng, đặc biệt ở các vùng đất thấp, dễ bị úng nước như miền Đông Nam Bộ và Tây Nguyên. Bệnh khiến cây rụng lá, héo tàn dần dần, thậm chí chết cây hàng loạt nếu không can thiệp đúng cách.

Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ hệ thống rễ bị suy yếu do nấm bệnh tấn công, kèm theo điều kiện đất ẩm thấp, thoát nước kém và chế độ chăm sóc không phù hợp. Bài viết này sẽ giúp bạn nhận biết sớm, phòng ngừa và xử lý triệt để bệnh vàng lá thối rễ trên cây sầu riêng.

Nhận biết triệu chứng bệnh vàng lá thối rễ

Giai đoạn đầu:

• Lá chuyển vàng từ mép lá, sau đó lan vào gân chính.

• Rụng lá dần dần, chủ yếu từ gốc lên ngọn.

• Cây phát triển chậm, ít đọt mới, cành thưa, lá nhỏ lại.

Giai đoạn nặng:

• Bộ rễ bị thối, có mùi hôi, dễ bong tróc lớp vỏ rễ.

• Lá rụng gần như toàn bộ, cây héo rũ và chết khô nếu không xử lý.

• Khi đào lên thấy đất ẩm ướt, rễ chính lẫn rễ tơ đều bị thối nhũn.

📌 Lưu ý: Bệnh dễ nhầm với hiện tượng thiếu dinh dưỡng hoặc do hạn hán – cần kiểm tra rễ để xác định chính xác.

Nguyên nhân chính gây bệnh

Cách phòng bệnh vàng lá thối rễ hiệu quả

1. Chọn đất trồng và cải tạo đất

• Trồng sầu riêng ở nơi cao ráo, thoát nước tốt.

• Đào rãnh thoát nước xung quanh gốc và lô trồng.

• Trộn đất với vôi nông nghiệp, phân chuồng hoai + Trichoderma trước khi trồng.

2. Bón phân hợp lý

• Ưu tiên phân hữu cơ vi sinh, không lạm dụng đạm.

• Bổ sung lân, kali, canxi – magiê – silic để rễ cứng và chống nấm.

• Bón thêm phân sinh học có chứa EM, Bacillus, Trichoderma định kỳ.

3. Quản lý nước tưới chặt chẽ

• Tưới vừa đủ ẩm, không tưới ngập gốc, nhất là vào mùa mưa.

• Không để cỏ mọc che gốc – dễ giữ ẩm và nấm phát triển.

• Dùng ống nhỏ giọt thay vì phun gốc tràn lan.

4. Sử dụng chế phẩm sinh học kháng nấm

• Rải Trichoderma hoặc nấm đối kháng Bacillus subtilis định kỳ 1 tháng/lần.

• Phun nano đồng – nano bạc hoặc EM gốc quanh gốc và lá cây để ngừa nấm lây lan.

• Tăng sức đề kháng cây bằng cách phun Amino acid, Canxi Bo, Humic qua lá.

Cách trị bệnh vàng lá thối rễ khi cây đã bị nhiễm

Bước 1: Đào và kiểm tra bộ rễ

• Đào rộng 30–40 cm quanh gốc để lộ rễ.

• Cắt bỏ rễ thối, giữ lại rễ còn khỏe.

• Bới bớt đất sát gốc, phơi gốc nắng nhẹ 1–2 ngày nếu thời tiết cho phép.

Bước 2: Rửa và xử lý nấm ở rễ

• Rửa rễ bằng nước sạch có pha thuốc nấm Metalaxyl hoặc Agrifos 400.

• Sau đó nhúng rễ vào dung dịch Aliette hoặc Phytophos (nồng độ 1–1.5g/L).

Bước 3: Tưới và rải thuốc vào đất

• Tưới thuốc nấm Ridomil Gold, Aliette, Fosetyl-Al vào vùng rễ (tưới cách gốc 30cm).

• Rải thêm Trichoderma + phân hữu cơ vi sinh để tái tạo lại hệ vi sinh vật đất.

Bước 4: Phục hồi cây sau khi trị bệnh

• Sau 10–15 ngày, nếu cây ổn định:

  • Bón nhẹ phân hữu cơ + humic.

  • Phun rong biển + amino + Canxi Bo để kích thích ra đọt, ra rễ.

  • Không nên bón đạm hoặc kích thích mạnh trong giai đoạn phục hồi.

Một số lưu ý quan trọng

• Không trồng sầu riêng ở đất đã từng bị bệnh nặng nếu không xử lý cải tạo triệt để.

• Nên luân phiên sử dụng các loại thuốc để tránh kháng thuốc.

• Kết hợp sinh học và hóa học trong điều trị để giảm độc hại và bền vững.

• Luôn duy trì độ tơi xốp và pH đất từ 5.5–6.5 để rễ phát triển tốt.

Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Có thể cứu cây sầu riêng bị vàng lá, thối rễ không?

Có, nếu phát hiện sớm và xử lý đúng kỹ thuật. Cần cắt bỏ rễ hư, diệt nấm bằng thuốc đặc trị, và phục hồi cây bằng phân sinh học – hữu cơ.

2. Bao lâu nên rải Trichoderma cho sầu riêng?

Rải định kỳ 30 ngày/lần, hoặc sau mỗi đợt mưa lớn, kết hợp với phân hữu cơ để tăng hiệu quả.

3. Làm sao phân biệt vàng lá do thối rễ với thiếu dinh dưỡng?

• Thiếu dinh dưỡng: Lá vàng nhưng gân còn xanh, rễ vẫn khỏe.

• Thối rễ: Lá vàng toàn phần, rụng từng nhánh, rễ thối, có mùi hôi. Đào gốc kiểm tra là cách chắc chắn nhất.

Kết luận: Chủ động phòng bệnh vàng lá – bảo vệ vườn sầu riêng khỏe mạnh

Bệnh vàng lá thối rễ trên cây sầu riêng không thể xem nhẹ, bởi hậu quả gây mất mùa và chết cây hàng loạt. Tuy nhiên, với biện pháp phòng ngừa đúng cách và xử lý kịp thời, nông dân hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh này, duy trì vườn cây ổn định, năng suất cao.

Hãy luôn kiểm tra vườn định kỳ, duy trì hệ thống thoát nước tốt, cân đối phân bón và sử dụng vi sinh vật có lợi để nâng cao sức đề kháng cho cây.